نشست بانوان نقشآفرین دانشگاه آزاد اسلامی با موضوع «زوجیت در خلقت و الگوی زیست اجتماعی» و بررسی وقایع المپیک ۲۰۲۴ فرانسه، صبح امروز با حضور دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، دکتر عاصمه قاسمی مشاور ریاست دانشگاه در امور زنان و خانواده و مسئولان امور زنان و خانواده استانها به میزبانی واحد فیروزکوه برگزار شد.
دکتر طهرانچی در این نشست به سخنرانی با موضوع «جنسیت در زوجیت یا جنسیت در انسانیت» پرداخت و گفت: خدا را شاکریم که در این ظلمتکده جهانی از نعمت اسلام و اهل بیت (ع) برخورداریم چرا که اگر بر این صراط نبودیم، امروز باید جزء رژهروندگان المپیک بودیم. زن، جنسیت و برابری جنسیتی موضوعاتی است که امروز مطرح است و جزو مسائل روز اجتماع محسوب میشود که در سراسر آن، مسائل اجتماعی بروز و ظهور دارد و از این منظر غرب پرچم تمدن خود را در این باب گرفته است و در این میان دست ما بسیار پر است، اما متأسفانه در نعمت غرق هستیم، اما کورکورانه از آنچه در غرب در حال رخ دادن است، پیروی و تقلید میکنیم.
وی با بیان اینکه شعار المپیک ۲۰۲۴ پاریس برابری جنسیتی است و عبور از چهار مفهوم دین، خانواده، هویت و ملیت است، تصریح کرد: المپیک امسال با قابی که از «شام آخر» به تصویر کشید، اساساً هم دین را زد و هم هویت، ملیت و خانواده را هدف قرار داد و این اوج نمایش غرب است که مسیر را شتابان طی میکند.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: واقعیت این است که برخی از پرداختن به این موضوعات خجالت میکشند، اما موضوع یک انحراف بزرگ است که در غرب شروع شده ولی ریشه آن براساس قرآن کریم از گذشته و مربوط به عرب جاهلی است. در این اتفاقات، موضوع این است که آیا جنسیت در زوجیت داریم یا جنسیت در انسانیت؟ آیا معتقدیم که جنسیت یک انشقاق در انسانیت است و میخواهیم آن را برابر کنیم که هردو انسان هستیم یا جنسیت در زوجیت معنا مییابد؟
دکتر طهرانچی ادامه داد: در پاسخ باید گفت که زن و مرد هردو انسان و از یک نفس واحد هستند و زمانی که در یک تراز قرار گیرند، جنسیت مطرح میشود بنابراین جنسیت در زوجیت معنا پیدا میکند. جریانی که جنسیت را هدف قرار میدهد، به فکر زوجیت از نوعی دیگر است. این در حالی است که برخی در کشور ما مفهوم برابری را برابری عدالت، عدم تبعیض و... میدانند در حالی که منظور غرب از برابری، یکسانی است آن هم نه در انسانیت بلکه در زوجیت و میخواهند زن و مرد را یکی کنند و دیگری را زوج قرار دهند و اساساً این بحث غلط مطرح شده و ما از ظن خود دنبال قصه راه افتادهایم.
وی با اشاره به تحولات ۳۰۰ ساله در غرب گفت: دنیای غرب پرچم انقلاب صنعتی را برافراشته و ۳۰۰ سال به دنبال یک جریان است. بعد از رنسانس، انقلاب صنعتی رخ داد که پایه آن سود، منفعت و لذت است و برای آن به دنبال نیروی کار هستند. انقلاب صنعتی تاکنون ۵ نسل را تجربه کرده که در آن ماشین بخار، کارخانه، اتوماسیون، سایبر فیزیکال سیستم و ماشین نماد بودهاند.
دکتر طهرانچی افزود: سال ۱۷۸۰ که انقلاب صنعتی شروع شد، نسل اول آن شکل گرفت و به ابزار حیات نباتی داده شد. بعد از آن، از سال ۱۸۸۰ موتورهای احتراق داخلی اختراع شد و سال ۱۹۳۰ نسل سوم انقلاب صنعتی با ارتباطات از راه دور به وجود آمد و اتوماسیون وارد ماشین شد. بدین ترتیب ماشین حیات حیوانواره پیدا کرد. وقتی نسل اول انقلاب صنعتی رخ داد و کارخانهها تأسیس شدند، نیاز به نیروی کار به وجود آمد، اما زنان که دارای حجاب و پوشش بودند، نمیتوانستند وارد کارخانه شوند. به همین دلیل غرب پوشش زنان را از بین برد و برای تولیدات خود، بازار مصرف به وجود آورد و زنان مُبلغ مصرف شدند. این اتفاقات نشان میدهد که دال مرکزی موضوعات مربوط به زنان و برابری جنسیتی، بحث اقتصاد است که دیگر مباحث را در خود میبلعد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه در این مسائل سال ۲۰۰۱ میلادی نقطه عطف است چرا که در این سال برجهای دوقلوی آمریکا مورد حمله قرار گرفت و NBIC اعلام شد، گفت: در سال ۲۰۰۱ جنگ جهانی علیه تروریسم و پایان جنگ سرد و جهانی سازی مطرح شد و در پی آن، سه جنگ در منطقه غرب آسیا رقم خورد. در این مقطع عصر فضای سایبر فیزیکی آغاز شد و فاصلهها از بین رفت چرا که غرب به دنبال این بود که جهانی سازی را با عبور از دین، خانواده، هویت و ملیت رقم بزند و همه باید در یک فضای یکسان قرار میگرفتند.
دکتر طهرانچی ادامه داد: زوجیت یک بخش کلان در جهان هستی است و خداوند متعال وقتی به زوجیت میپردازد، نمیفرماید که فقط انسانها زوج هستند بلکه هر شئی زوج است که نمونه آن را میتوان در پدیده تولید جفت الکترون و پوزیترون دید که حکایت از زوجیت در جزء و کل عالم هستی دارد و انسان، حیوان، گیاه و ماده همگی زوج دارند و اگر قاعده زوجیت نبود، عالم هستی شکل نمیگرفت. خداوند در آیه ۴۹ سوره ذاریات میفرماید «وَمِنْ کُلِّ شَیْءٍ خَلَقْنَا زَوْجَیْنِ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ». همچنین در آیه ۱۱ سوره فصلت نیز آمده است «ثمَّ اسْتَوَى إِلَى السَّمَاءِ وَهِیَ دُخَانٌ فَقَالَ لَهَا وَلِلْأَرْضِ ائْتِیَا طَوْعًا أَوْ کَرْهًا قَالَتَا أَتَیْنَا طَائِعِینَ».
وی با اشاره به آیه ۱ سوره نساء گفت: خداوند هرجا قرار است درباره زوج سخن بگوید، میفرماید انسان از نفس واحده آفریده شده یعنی همه ما در انسانیت یکی هستیم، اما انسان برای آنکه در یک نقطه قرار بگیرد، باید زوج باشد. (یَا أَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّکُمُ الَّذِی خَلَقَکُمْ مِنْ نَفْسٍ وَاحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالًا کَثِیرًا وَنِسَاءً وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِی تَسَاءَلُونَ بِهِ وَالْأَرْحَامَ إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَلَیْکُمْ رَقِیبًا). همچنین در آیه ۱۱ سوره شورا آمده است «فَاطِرُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْوَاجًا وَمِنَ الْأَنْعَامِ أَزْوَاجًا یَذْرَؤُکُمْ فِیهِ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ وَهُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ». خداوند در آیه ۹۸ سوره انعام نیز میفرماید «وَهُوَ الَّذِی أَنْشَأَکُمْ مِنْ نَفْسٍ وَاحِدَةٍ فَمُسْتَقَرٌّ وَمُسْتَوْدَعٌ قَدْ فَصَّلْنَا الْآیَاتِ لِقَوْمٍ یَفْقَهُونَ».
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: همانطور که در آیه ۹۷ سوره نحل بیان شده؛ عمل صالح و مؤمن بودن منجر به پاداش میشود و جنسیت در فردیت مهم نیست چرا که همه ما در فردیت انسان هستیم و در انسانیت برابری محض وجود دارد، اما در اجتماع زوجیت لازم است (مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیَاةً طَیِّبَةً وَلَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ). البته غرب هم به دنبال زوجیت است، اما ملاط اجتماعی آنها اقتصاد است و به همین دلیل به دنبال زوجیت انسان و ماشین هستند. آیه ۱۹۵ سوره آل عمران نیز به موضوع زوجیت اشاره دارد. (۲)
دکتر طهرانچی به ویژگیهای قرآن کریم اشاره کرد و افزود: یکی از دلایلی که خداوند زبان عربی را برای قرآن انتخاب کرد، این است که میدانست روزی میآید که مباحث زوجیت و جنسیت مطرح خواهد شد و زبان عربی ظرف بیان جنسیت را در خود دارد در حالی که دیگر زبانها همچون زبان فارسی مذکر و مؤنت ندارند. این ویژگی را در آیه ۳۵ سوره احزاب میتوان به زیبایی دید. (۳).
وی خاطرنشان کرد: زمانی که موضوع روابط شخصی مطرح میشود، خداوند زن و مرد را به صورت جداگانه خطاب میکند. به عنوان نمونه؛ میتوان به آیه ۱۸۷ سوره بقره اشاره کرد که خداوند متعال میفرماید «أُحِلَّ لَکُمْ لَیْلَةَ الصِّیَامِ الرَّفَثُ إِلَى نِسَائِکُمْ هُنَّ لِبَاسٌ لَکُمْ وَأَنْتُمْ لِبَاسٌ لَهُنَّ عَلِمَ اللَّهُ أَنَّکُمْ کُنْتُمْ تَخْتَانُونَ أَنْفُسَکُمْ فَتَابَ عَلَیْکُمْ وَعَفَا عَنْکُمْ فَالْآنَ بَاشِرُوهُنَّ وَابْتَغُوا مَا کَتَبَ اللَّهُ لَکُمْ وَکُلُوا وَاشْرَبُوا حَتَّى یَتَبَیَّنَ لَکُمُ الْخَیْطُ الْأَبْیَضُ مِنَ الْخَیْطِ الْأَسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ ثُمَّ أَتِمُّوا الصِّیَامَ إِلَى اللَّیْلِ وَلَا تُبَاشِرُوهُنَّ وَأَنْتُمْ عَاکِفُونَ فِی الْمَسَاجِدِ تِلْکَ حُدُودُ اللَّهِ فَلَا تَقْرَبُوهَا کَذَلِکَ یُبَیِّنُ اللَّهُ آیَاتِهِ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَّقُونَ». همچنین در آیات ۳۰ و ۳۱ سوره نور نیز به همین موضوع اشاره دارد. (۴)
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه توسعه پایدار غرب به دنبال نادیده گرفتن زن است، گفت: واقعیت این است که غرب تاکنون میگفت که زنان پوشش خود را بردارند تا شبیه مردان شوند و الان میگوید که ویژگیهای زنان را هم تغییر دهند. بدین ترتیب برابری جنسیتی به دنبال برابری جسمی (بیولوژی و فیزیولوژی)، برابری روانی (عاطفی و هوش و استعداد) و برابری خصلتها و سجایا است در حالی که زن فضیلتها و قابلیتهای خود را دارد. البته این نسخهای است که غربیها برای دیگران میپیچند در حالی که در حلقه نخبگانی خود به شدت به مسائل خانواده و فرزندآوری توجه دارند.
دکتر طهرانچی ادامه داد: این فضای دوگانه که از سال ۲۰۰۱ آغاز شد، شعار علم برای امنیت را به همراه داشت که نتیجه این شد که فیزیکدانها جای خود را به زیست شناسان دادند و اتفاقات بزرگی روی داد. یکی از این اتفاقات این بود که جنگ جهانی علیه تروریست با ورود کنشگری همچون مقام معظم رهبری برهم خورد و کسی که جنگ جهانی علیه تروریست را رقم زده بود، مجبور شد فرمان شهادت و ترور سردار مبارز با تروریسم حاج قاسم سلیمانی را بدهد و از طرح دیگر نیز آزمایشگاههای آنها ویروسی را پخش کردند که منجر به مرگ ۷ میلیون نفر از جمعیت جهان شد.
وی خاطرنشان کرد: غرب لازم میبیند از لحاظ زیستی، دستورزی ژنتیکی انسان باز شود و با توجه به این موضوع، میتوانیم اصرار آمریکا بر استفاده از واکسن فایزر که بیشترین تعداد کشته را در پی داشت، پی ببریم. انگلیسیها در جنگ جهانی اول نصف مردم ایران را با قحطی از بین بردند تا نسل سوم انقلاب صنعتی شکل بگیرد و هدفگیری برای نسل پنجم انقاب صنعتی نیز از سال ۲۰۲۰ آغاز شد و میخواهند در این دوره انسان با ماشین تزویج کند یعنی ماشین زوج انسان شود و هردو به تولید اقتصادی بپردازند. بدین ترتیب انسان در نگاه غرب ابزار تولید و ربات خواهد بود.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی گفت: مقام معظم رهبری در این بیانیه میفرمایند که غرب با همه وجود میخواهد سبک زندگی خود را به دیگر جوامع تحمیل کند و باید در این مواجهه علم را دریابد و محل قیام مقاومت علیه جریان غرب، دانشگاه است.
دکتر طهرانچی تأکید کرد: حوادث اخیر نشان داد که میدان المپیک با میدان جنگ در غزه هیچ تفاوتی ندارد و افسر زن صهیونیست که در خرابههای غزه عکس انداخته بود، زمانی که در بازیهای المپیک مدال میگیرد، عکس آن را در کنار عکس غزه قرار میدهد و هر دوی آن را برای خود پیروزی قلمداد میکند در حالی که در المپیک قبلی میخواستند مدال طلای تیرانداز ما را به بهانه آنکه در سوریه به عنوان پرستار حضور داشت، از او پس بگیرند و این واضعیتی است که درباره نگاههای دوگانه غرب وجود دارد.
وی ادامه داد: اگر به تاریخ المپیک نگاه کنیم، میبینیم که در اولین دوره آن ۲ درصد ورزشکاران را زنان تشکیل میدادند که این عدد در المپیک ۲۰۲۴ پاریس به ۵۰ درصد رسیده است. البته این رشد به معنای آن نیست که زنان قوی شدهاند بلکه صحنه تئاتر عوض شده و کمیت حضور زنان افزایش یافته است.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه نسل ۵ صنعتی سهگانه «تزویج انسان با ماشین»، «توسعه پایدار» و «تابآوری به سیستم» را به همراه دارد، گفت: این بدین معنی است که باید مردم را از انسانیت عبور داده و ارزشهای او را بگیرد تا نسبت به حوادث و اتفاقات چیزی نگوید و احساسی نداشته باشد. عبور انسان از انسانیت مصداق «أُولئِکَ کَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ» است. غرب میخواهد انسانیت و وجدان انسانی از بین برود تا تابآوری پیدا کند. در طرف دیگر نیز توسعه پایدار از طریق سند ۲۰۳۰ دنبال میشود که ماده ۵ آن بر برابری جنسیتی تأکید دارد.
دکتر طهرانچی خاطرنشان کرد: هرکس قرار است به دنیای سیاست غرب برود، باید از آیین آنها تبعیت کند و انسانها در این عرصه دو دسته هستند؛ یا رفتار تبعی دارند و یا مستقل هستند.
وی با اشاره به گزاره برابری جنسیتی در غرب گفت: موضوع برابری جنسیتی در بسیاری از دانشگاههای غرب به ویژه هاروارد در مراکز gender equity دنبال میشود. در مراکز برابری جنسیتی درخصوص مفاهیمی ازجمله جنسیت، سکشوال، تغییر جنسیت، ال. جی. بی. تی و... تحقیق و پژوهش میشود. اتفاقی که در المپیک امسال افتاد، کار هنری نبود بلکه یک جریان فکری بود که ظاهری فریبنده داشت، اما باطن آن چیز دیگری بود. موضوع رفتن خانمها به استادیومهای ورزشی در ظاهر اشکالی ندارد، اما اگر این موضوع در جهت تحقق اهداف سند ۲۰۳۰ باشد، عیب دارد چرا که تأکید این سند بر این موضوع برای اهداف دیگری است و آنها به فکر زنان ما نیستند؛ همانطور که خداوند متعال میفرماید انسان هرجا که احساس استغنا کند، نسبت به رب العالمین طغیان خواهد کرد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به موضوع زوجیت در اشیاء گفت: آیه ۱۴۵ سوره اعراف به موضوع زوجیت در اشیاء اشاره دارد و خداوند در این آیه میفرماید برای حضرت موسی از همه اشیائی که آفریده شده، موعظه قرار دادیم که نشان میدهد پدیدههای طبیعی هم مانند انسان موعظه و تفصیل دارند و علم ما هم به دنبال «تَفْصِیلًا لِکُلِّ شَیْءٍ» است. (۱) خداوند در کتاب آفرینش «مَوْعِظَةً وَتَفْصِیلًا لِکُلِّ شَیْءٍ» قرار داده یعنی همه عالم با انسان سخن میگوید. «برگ درختان سبز پیش خداوند هوش / هر ورقی دفتریست معرفت کردگار».
دکتر طهرانچی ادامه داد: برابری جنسیتی و تبعیض جنسیتی ادبیات غرب است و توسط سند ۲۰۳۰ و فدراسیونهای ورزشی اجرا میشود. در این مسیر خلق زوجیت جدید انسان- ماشین و نسبیانگاری امر جنسیتی از چالشهای علمی است. البته خداوند در قرآن کریم به این موضوعات اشاره داشته و در آیه ۱۱۹ سوره نساء میفرماید «وَلَأُضِلَّنَّهُمْ وَلَأُمَنِّیَنَّهُمْ وَلَآمُرَنَّهُمْ فَلَیُبَتِّکُنَّ آذَانَ الْأَنْعَامِ وَلَآمُرَنَّهُمْ فَلَیُغَیِّرُنَّ خَلْقَ اللَّهِ وَمَنْ یَتَّخِذِ الشَّیْطَانَ وَلِیًّا مِنْ دُونِ اللَّهِ فَقَدْ خَسِرَ خُسْرَانًا مُبِینًا».
دکتر طهرانچی تأکید کرد: استفاده حداکثری در بهرهکشی از زن در استعمار حقیقی- مجازی در دوگانه انسان - ماشین دنبال میشود.
وی با بیان اینکه فضیلت یکسان نیست و قاعده اجتماع این است که برخی فضیلتهای بیشتری داشته باشند، گفت: به عنوان نمونه؛ حضرت خدیجه مخارج شکلگیری دین اسلام را داد و این فضیلتی است که خداوند به ایشان عنایت فرموده بود و نشان میدهد که دین ما غنای تفکری دارد. همچنین آیات ۵۵ سوره اسراء (۵) و آیه ۳۲ سوره نساء (۶) نیز به موضوع فضیلت انسانها پرداخته است.
وی با بیان اینکه نیازمند خلق مفاهیم جدید هستیم، گفت: کلمات مقدمهساز تفکرها و تفکرها نیز سبک زندگی ساز هستند. واقعیت این است که غرب ادله علمی در برابری جنسیتی ندارد و ما میتوانیم با استناد به آیات قرآن کریم همچون آیات ۲۱ تا ۲۴ سوره نجم و آیات ۱۴۹ تا ۱۵۷ سوره صافات، مفاهیم جدید در این حوزه و در مواجهه با جریان برابری جنسیتی در غرب ایجاد کنیم.
دکتر طهرانچی تأکید کرد: ما باید به ابعاد مختلف زن در جایگاه فردی، زن در خانواده نسبت به همسر، زن در خانواده نسبت به فرزند، زن در جایگاه شغلی و زن در اجتماع توجه داشته باشیم.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی به ظرافتهای قرآن کریم در پرداختن به حقوق زن و مرد و فرزند پرداخت و گفت: خداوند در آیه ۲۳۳ سوره بقره به زیبایی به موضوع شیر دادن مادر به فرزند میپردازد و میفرماید مادر اگر اراده کرد، میتواند به بچه خود ۲۴ ماه شیر بدهد و اگر اراده نکرد، اشکالی ندارد. همچنین پدر باید رزق داده، لباس تهیه کند و مسئولیت را بپذیرد و پدر و مادر به فرزند و فرزند نیز به پدر و مادر خود نباید زیان بدهد. این موضوع نشان میدهد که دین ما نمیگوید هیچ یک فدای دیگری شود.
دکتر طهرانچی در پایان خاطرنشان کرد: ما مطالب قوی و غنی درباره کرامت زن، کرامت مرد، رابطه زن و فرزند و... داریم، اما اکنون دشمنان با هجمههای بیشماری که به جوانان وارد کردهاند، ذهن جوانان ما را از باطل پر کردهاند و ما باید توسط دفاتر زنان و خانواده که یکی از ارکان دانشگاه آزاد اسلامی است، تولید معرفت کنیم و قبل از اینکه دیگران ذهن بچههای ما را مخدوش کنند، ما پایههای درست بنا کنیم. ما نیازمند خلق مفاهیم جدید، تعالی فکر، خلق معنا در عالم زن اجتماعی، جایگاه شغلی، ادبیات جدید و نشر آن هستیم و زنان و جوانان ما باید بدانند که موضوعاتی همچن برابری جنسیتی برگرفته از نگاه مردسالارانه غرب است.